İşverenin haksız nedenle iş sözleşmesini feshetmesi halinde işçi hangi tazminatlara hak kazanır? Haksız fesih örnekleri, yargı kararları ve işçinin hakları bu yazıda.

Haksız Nedenle İş Feshi Nedir?

Haksız nedenle iş feshi, işverenin kanunda belirtilen geçerli veya haklı bir neden olmaksızın iş sözleşmesini sona erdirmesidir. Bu durumda fesih, İş Kanunu’nun 17. ve 18. maddeleri hükümlerine aykırıdır ve işçi çeşitli tazminat hakları elde eder. Haksız fesih; çoğu zaman işçinin performans düşüklüğü, işletmesel nedenler veya soyut gerekçelerle yapılan işten çıkarmalarda görülür.

Haksız Fesih ile Haklı Fesih Arasındaki Fark

Durum	İşveren Açısından	İşçi Açısından
Haklı Fesih	İş Kanunu m.25’teki nedenlerle derhal fesih hakkı vardır.	İş Kanunu m.24’teki nedenlerle işçi derhal feshedebilir.
Haksız Fesih	Kanuni gerekçeler olmadan yapılan fesihlerdir.	İşçi tazminata hak kazanır.

Haksız Fesihte İşçinin Hakları

İşverenin iş sözleşmesini haksız şekilde sona erdirmesi halinde işçi aşağıdaki haklara sahip olur:

1. Kıdem Tazminatı – En az 1 yıl çalışmış işçi kıdem tazminatına hak kazanır.

2. İhbar Tazminatı – Fesih bildirim süresi tanınmadan çıkarılan işçiye ödenir.

3. Boşta Geçen Süre Ücreti – İşe iade davası kazanılırsa 4 aya kadar ücret ödenir.

4. Fazla Mesai Alacağı, Yıllık İzin ücreti ve diğer ücret alacakları da ödenmemişse dava konusu yapılabilir.

Haksız Fesih Sayılan Davranışlara Örnekler

- Performans düşüklüğü gerekçesinin somut verilere dayanmaması,
- İşçinin devamsızlığının haklı nedene dayanmaması,
- Hamilelik, evlilik veya sendika üyeliği nedeniyle işten çıkarma,
- Ekonomik gerekçelerle fesih yapılmasına rağmen ispat sunulmaması,
- İşçinin savunması alınmadan fesih yapılması,

İşçi Ne Yapmalı?

Haksız fesih halinde işçi şu adımları izlemelidir:
1. Arabuluculuk Başvurusu: İşe iade veya tazminat davası öncesi zorunludur.
2. Anlaşma Sağlanamazsa Dava Açma: İşe iade davası veya alacak davası açılabilir.
3. Delil Toplama: Bordro, yazışmalar ve tanık beyanları büyük önem taşır.

Yargıtay Uygulamasından Örnek

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2022 tarihli kararına göre, işçinin performans düşüklüğü iddiası somut verilere dayanmıyorsa fesih geçersizdir. Bu durumda işçi işe iade hakkı yanında kıdem ve ihbar tazminatına da hak kazanır.

Sonuç

Haksız nedenle iş feshi, işverenin tek taraflı iradesiyle iş sözleşmesini hukuka aykırı sona erdirmesidir. Bu durumda işçi; kıdem ve ihbar tazminatı, ödenmemiş ücret ve izin alacaklarını talep edebilir. Hak kaybı yaşanmaması için işten çıkarılan işçinin en kısa sürede bir iş hukuku Avukatına başvurmasını tavsiye ederiz.